Dojrzałość społeczna przedsiębiorstw cieszy, jednak aby planowane działanie przyniosło pożądane rezultaty, warto je zrealizować we współpracy z organizacjami, które najlepiej znają potrzeby grupy, którą chcemy wesprzeć. Ten temat komentuje dr Agata Rudnicka z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego.
Sytuacja osób LGBT+ w Polsce w wielu obszarach aktywności społeczno-gospodarczej nie jest łatwa. Zmiany związane z akceptacją społeczną postępują powoli, a brak odpowiednich regulacji powoduje, że osoby te mierzą się z różnymi wyzwaniami. Niezgodę na działania dyskryminujące dotykające osoby LGBT+ manifestują nie tylko organizacje społeczne broniące ich praw, ale również przedstawiciele biznesu.
Aktywizm korporacyjny to element zaangażowania biznesu na rzecz konkretnej sprawy społecznej. Może przejawiać się w publicznym zabieraniu głosu czy inicjatywach społecznych i edukacyjnych. Gotowość organizacji do zajmowania stanowiska w kwestiach wrażliwych społecznie jest jednym z wymiarów społecznej odpowiedzialności. Ogłoszone kilka lat temu przez ONZ Standardy postępowania dla biznesu - Tackling Discrimination against Lesbian, Gay, Bi, Trans, & Intersex People1 podnoszą kwestie ochrony praw człowieka i odpowiedzialności za przeciwdziałanie dyskryminacji wobec tej grupy. Standard 5. bezpośrednio odnosi się do potrzeby ochrony praw nie tylko wewnątrz organizacji, ale i w przestrzeni publicznej. Jest to zatem jeden z tematów związanych z poszanowaniem praw człowieka w biznesie. Motywacje biznesu do zajęcia się nim są nie tylko związane z wyrażaniem troski, ale wynikać mogą z pobudek biznesowych i marketingowych, co zauważają osoby biorące udział w badaniu przeprowadzonym przez naukowców z Uniwersytetu Łódzkiego.2
Zakres podejmowanych aktywności jest bardzo różnorodny - od zmiany logotypu poprzez kampanie społeczne i edukacyjne. Warto podkreślić, że formalne zaangażowanie marek w obchody Miesiąca Dumy niesie za sobą nie tylko korzyści, ale również ryzyko. Polaryzacja społeczeństwa i skrajne postawy powodują, że nawet zmiana barw na tęczowe może spotkać się z ostracyzmem części konsumentów. Mimo to z roku na rok liczba symboli i gestów solidarności ze strony biznesu wydaje się rosnąć.
Bycie organizacją włączającą coraz częściej decyduje o sukcesie na rynku, a wśród młodych osób determinuje wybór przyszłego pracodawcy. Przedsiębiorcy mają świadomość, że tworzenie inkluzywnych organizacji to proces, który nie polega tylko na jednorazowych aktywnościach adresowanych do zatrudnionych osób, ale również na manifestowaniu tych wartości publicznie. Dlatego Miesiąc Dumy wydaje się dobrym momentem, żeby pokazać solidarność z grupami, które narażone są na wykluczenie.
Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Łódzkiego pokazują, że każda forma wsparcia społeczności LGBT+ jest ważna. Jednak by móc osiągać założone cele związane ze zwiększaniem świadomości i wiedzy oraz realną pomocą należy w mądry i odpowiedzialny sposób wykorzystać dostępne zasoby. Rozmowy z osobami reprezentującymi organizacje pozarządowe działające na rzecz ochrony praw osób LGBT+ pozwoliły na lepsze zrozumienie oczekiwań, jakie mają one wobec społecznie zaangażowanego biznesu. Jednym z postulatów jest potrzeba prowadzenia ciągłych aktywności wykraczających poza symboliczną solidarność w postaci zmiany barw logotypu, co często postrzegane jest wręcz jako pinkwashing i queerwashing (wykorzystywanie symboli kojarzących się ze społecznością LGBT+ w celach czysto marketingowych). Przedsiębiorstwa, które mają wdrożone polityki dotyczące różnorodności i włączenia mogą rozwijać ten aspekt aktywności poprzez większą obecność w przestrzeni publicznej. Innym dyskutowanym wymiarem była współpraca w celu osiągnięcia efektu synergii i zaspokajania faktycznych potrzeb środowiska. Dotyczy to nie tylko dużych miast, gdzie sytuacja osób LGBT+ jest lepsza, ale przede wszystkim mniejszych miejscowości, gdzie mogą one spotykać się z większą nietolerancją. Wspieranie działań rzeczniczych czy zapewnienie zasobów umożliwiających zabezpieczenie potrzeb osób, które znalazły się w trudnym położeniu to kolejne potrzeby zgłaszane przez trzeci sektor.
Miesiąc Dumy może stać się dobrą okazją do refleksji nad tym, jak firma realizuje swoje zobowiązanie do przestrzegania praw człowieka i początkiem działań włączających, które następnie staną się częścią DNA biznesu.
Przypisy:
1. Tackling Discrimination against Lesbian, Gay, Bi, Trans, & Intersex People STANDARDS OF CONDUCT FOR BUSINESS www.unfe.org/wp-content/uploads/2017/09/UN-Standards-of-Conduct.pdf
2. Rudnicka, A., & Reichel, J. (2023). CSOs’ Perception of Corporate Activism on the LGBT Community in Poland. Business and Human Rights Journal, 1-7. doi:10.1017/bhj.2023.14
Autorka komentarza: dr Agata Rudnicka, Wydział Zarządzania UŁ
Redakcja: Wydział Zarządzania UŁ